Vzw Victor

Vzw Victor biedt verschillende ondersteuningsvormen aan voor personen met autisme en hun gezin uit de provincie West-Vlaanderen. De ondersteuning is gericht naar de persoon en zijn netwerk.

De naam Victor verwijst naar het Latijnse “overwinnaar”: hij die leert leven met zijn autisme, kan overwinnaar genoemd worden. Onze medewerkers kunnen mensen met autisme en hun context begeleiden in de richting van deze overwinning. We willen de nadruk leggen op de mogelijkheid om autisme een plaats te geven in het leven, los van het woord autisme.

Het aanbod van vzw Victor is terug te vinden op de website.

Historiek

Vzw Victor is ontstaan uit de oudervereniging Vlaamse Vereniging Autisme (VVA). Al in 1982 werd thuisbegeleiding voor gezinnen met een kind met autisme georganiseerd door de VVA.

Vanaf 1988 werd thuisbegeleiding erkend door de Vlaamse Overheid. De thuisbegeleidingsdienst van de VVA werd erkend en gesubsidieerd als enige thuisbegeleidingsdienst voor gezinnen met een persoon met autisme in Vlaanderen.

In 1998 werd de thuisbegeleidingsdienst onafhankelijk van de ouder- en familievereniging VVA. De dienst kreeg een nieuwe juridische structuur, werd een aparte vzw en kreeg de naam TBA.

Vanaf 1998 werden extra inspanningen geleverd door de Vlaamse Overheid om de achterstand die ten aanzien van thuisbegeleiding voor de doelgroep autisme was ontstaan, weg te werken. Deze uitbreiding van het personeel noopte de TBA ertoe om de thuisbegeleidingsploeg op te splitsen in 2 equipes. In 2001 werd het programmatiebesluit gewijzigd waardoor TBA officieel erkend werd voor de exploitatie van 2 thuisbegeleidingsdiensten met elk een erkenning voor een aparte regio. Ondertussen werd ook LSA erkend als thuisbegeleidingsdienst in de provincie Limburg.

De 2 erkende thuisbegeleidingsdiensten van TBA evolueerden vanaf 2002 naar 2 totaal onafhankelijke vzw's met elk een eigen Bestuur, elk een eigen nieuwe naam en elk een gesubsidieerde personeelsomkadering. Het Raster richtte zich tot de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Tanderuis richtte zich tot de provincies Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen.

In de jaren 2003 tot 2006 groeide Tanderuis opnieuw sterk. Daarom, en ook om de werking van Tanderuis verder provinciaal te kunnen uitbouwen, drong de opsplitsing van deze biprovinciale erkenning zich op. In 2003 werd een aanvraag gericht tot het VAPH om de biprovinciale erkenning op te splitsen in 2 aparte provinciale erkenningen: 1 erkenning voor Oost-Vlaanderen en 1 voor West-Vlaanderen. Op 1 september 2006 werd gestart met de vestigingsplaats in Roeselare.

In december 2006 werd het nieuwe Besluit op Thuisbegeleiding en het nieuwe programmatiebesluit goedgekeurd door de Vlaamse Regering waardoor ook de aangevraagde splitsing van de biprovinciale erkenning van Tanderuis in 2 provinciale erkenningen effectief kon gerealiseerd worden. Door de Raad van Bestuur van Tanderuis werd het plan opgevat om de vzw-structuur te splitsen in 2 aparte vzw’s vanaf 2008.

Op 1 januari 2008 startte vzw Victor als autonome vzw met een erkenning voor de provincie West-Vlaanderen en met een personeelsomkadering van 13 voltijdse equivalenten.

Voor de situatie sinds januari 2008 verwijzen we graag naar onze jaarverslagen.

Missie

Vzw Victor wil een aanbod realiseren op maat van personen met een autismespectrumstoornis, hun gezin en hun ruimere maatschappelijke omgeving.

Visie

Autisme1 is een pervasieve ontwikkelingsstoornis met een organische oorzaak. Deze stoornis zorgt voor significante beperkingen op verschillende, belangrijke ontwikkelingsdomeinen. Deze beperkingen zijn dermate ingrijpend dat we autisme als een handicap beschouwen.

De thuisbegeleiding bij Victor is vraaggericht2; ieder begeleidingsproces start bij de vragen, en de verduidelijking ervan, van de gebruiker. De hulpverlening richt zich op het verwezenlijken van (ontwikkelings)doelen van de gebruiker en wordt georiënteerd naar het ondersteunen van de mogelijkheden en aanwezige krachten bij de gebruiker en het cliëntsysteem (emancipatorische visie). De cliënt en de begeleider streven (elk vanuit zijn eigen inbreng) gezamenlijk geformuleerde doelen na tot deze in de mate van het mogelijke bereikt zijn.

In thuisbegeleiding aan kinderen richten we ons aanbod vooral op de opvoedingsrelatie ouders-kind. Kinderen met autisme hebben bijzondere ontwikkelingsnoden die specifieke accenten in de relatie ouder-kind vereisen. Thuisbegeleiding onderzoekt samen met ouders de specifieke vragen, noden en behoeften van het kind met autisme enerzijds en de aanwezige mogelijkheden en vaardigheden van de ouders en hun sociaal netwerk anderzijds.

Jongeren met autisme proberen in de adolescentie een eigen mening te vormen, experimenteren hierbij met grenzen en zoeken een evenwicht tussen afstand en nabijheid ten aanzien van hun ouders. Deze jongeren hebben vaak een eigen beweegreden om bepaald gedrag te stellen of een bepaalde keuze te maken, wat voortvloeit uit hun anders denken. We vertrekken vanuit een individuele vraagstelling en zoeken steeds in samenspraak met de ouders naar een aanpak ten aanzien van de gespreksonderwerpen die hun zoon of dochter zelf aanhaalde.

Volwassenen met autisme hebben bijzondere noden. Zij ervaren over het algemeen moeilijkheden bij belangrijke levensfuncties als wonen, werken, relaties en vrijetijdsbesteding. In de thuisbegeleiding doen zij beroep op onze deskundigheid om voor deze noden oplossingen te vinden en veranderingsprocessen op gang te brengen.

Onze werkwijze wordt gestuurd door de vraagstelling van de gebruiker, rekening houdend met zijn/haar moeilijkheden in het vat krijgen op en formuleren van deze vraagstelling. In het verwezenlijken van doelstellingen in het leven van de volwassene, zijn de partners in het sociaal netwerk van cruciaal belang om een optimale deelname van cliënt in een gemeenschap te verwezenlijken3.

Verschillende theoretische visies worden gehanteerd en geïntegreerd in de werking: systeemtheoretische visie, gedragstherapeutische visie, ontwikkelingspsychologische visie, oplossingsgerichte visie … Onder interdisciplinariteit verstaan we dan niet zozeer verschillende functies binnen één team als wel de verscheidenheid in basisopleidingen, bijkomende vormingen, cursussen en specialisaties van de begeleiders, stijlverschillen, … en de wederzijdse beïnvloeding en verrijking daardoor.

Vzw Victor stimuleert de inclusiegedachte4. Begeleiders willen gebruikers de kans bieden op een volwaardige manier te participeren aan de samenleving. We zoeken naar ondersteuningsvormen, die in gewone leefsituaties kunnen aangeboden worden, hetzij door reguliere, hetzij door gespecialiseerde diensten, waardoor gebruikers binnen hun natuurlijke omgeving kunnen wonen, onderwijs volgen, werken en vrije tijd besteden, aangepast aan hun specifieke mogelijkheden. Het accent ligt daarbij niet enkel op de plaats (nl. een gewone woon-, werk-, leer- of leefomgeving) maar op de gelijkwaardige positie en de relationele betrokkenheid van mensen met of zonder handicap. Begeleiders zorgen ervoor dat de ondersteuning niet ingrijpender is dan nodig.

Waarden

Waarden geven aan wat van belang is. In de dienstverlening van Victor liggen respect en gelijkwaardigheid aan de grondslag. Deze basiswaarden en –houdingen geven vorm aan ons dagelijks handelen in relatie met de gebruiker.

Respect zien we als een levenshouding van bewuste en zorgvuldige aandacht voor wie en wat zich aandient. Respect tonen is zich openstellen voor de persoon, ongeacht de penibele situatie waarin iemand kan verkeren, ongeacht zijn verdiensten, overtuigingen, mogelijkheden, status of macht, ongeacht zijn eventueel af te keuren gedrag. Het betekent dat de hulpverlener anderen niet te vlug beoordeelt en klasseert; waardeoordelen staan immers in de weg van communicatie en verdieping. Respect veronderstelt empathie en aandacht hebben voor wat werkelijk belangrijk is voor de gebruiker en zijn context, voor wat hij nodig heeft om zijn levensplan vorm te geven5.

Respect in omgang met gebruikers kan nooit los gezien worden van de principes integriteit, verantwoordelijkheid en deskundigheid.

Onder het principe ‘integriteit’ behartigt men waarden als eerlijkheid, rechtvaardigheid, betrouwbaarheid, onomkoopbaarheid, liefde voor waarheid. Integer gedrag is niet hetzelfde als onberispelijk gedrag, integer gedrag kan gepaard gaan met zoeken en fouten maken. Het is gedrag dat het daglicht verdraagt, waarover met collega’s gereflecteerd kan worden en waarbij men aan de cliënt kan toegeven dat men zich vergist heeft. Integriteit is ons niet ‘vanzelf’ gegeven. Het impliceert zelfkennis als bewustwording van eigen motieven en de bereidheid om eigen diepere beweegredenen en mechanismen die het professioneel handelen doordringen, te exploreren. Naast zelfkennis veronderstelt integer handelen zelfrespect6 en innerlijke sterkte.

Integriteit willen we in Victor nastreven door concreet aandacht te hebben voor eerlijkheid en nauwkeurigheid, oprechtheid en openheid en rolintegriteit.

• Onder eerlijkheid en nauwkeurigheid valt alles wat met objectiviteit, juistheid en duidelijkheid te maken heeft, bijv. bij het objectief voorstellen van onze dienstverlening (met haar mogelijkheden en beperkingen) en bijv. bij het weergeven van professionele bevindingen.
• Oprechtheid en openheid verwijzen naar ‘het goede willen’ voor cliënten, geen verborgen agenda hanteren, en het evenwicht vinden tussen niet ‘te veel’ en niet ‘te weinig’ zeggen of doen. Openheid en oprechtheid betekenen immers niet hetzelfde zeggen als ‘alles zeggen’. Het betekent vooral dat de gebruiker erop moet kunnen vertrouwen dat de hulpverlener geen belangrijke informatie achterhoudt, dat wat hij zegt gemeend is en dat de keuze in het belang van de gebruiker gemaakt wordt. De essentie is dat de hulpverlener betrouwbaar is in zijn communicatie.
• Er is sprake van rolintegriteit7 wanneer de hulpverlener een heldere grens hanteert tussen wat onder zijn beroepsuitoefening kan vallen en wat daarmee niet te verenigen is. Onder het laatste kunnen volgende zaken vallen: het oneigenlijk bevorderen van persoonlijke belangen, het hebben van meervoudige relaties met de gebruiker en seksueel contact met de gebruiker.

De relatie met de gebruiker is asymmetrisch. De gebruiker bevindt zich als hulpvrager immers in een speciale vorm van afhankelijkheid ten opzichte van de begeleider. Deze positie wordt nog geaccentueerd doordat hij zijn problemen niet meer alleen kan oplossen. Verantwoordelijkheid nemen, vatten we op als: zich engageren en zorg dragen voor anderen.

Als hulpverlener zetten we onze kennis en ervaring in om het welzijn van de gebruiker te bevorderen. Hierbij gaat het niet alleen over wat ‘moet’ gebeuren, maar eerder over ‘alles’ wat in het vermogen van de hulpverlener ligt om de gebruiker zo goed mogelijk te helpen8. Dit is niet hetzelfde als alles doen om aan het verlangen en de wensen van de gebruiker te voldoen. Enkele regels concretiseren het principe van verantwoordelijkheid van de hulpverlener. De belangrijkste zijn: het voorkomen van schade voor de gebruiker9, continuïteit van zorg voor de gebruiker garanderen binnen de beperkingen van een capaciteitstekort en zorg voor kwaliteit van hulpverlening.

Deskundigheid De basisprincipes respect, integriteit en verantwoordelijkheid krijgen hun specifieke invulling en waarborg vanuit de deskundigheid van de hulpverlener. Zo is bijvoorbeeld het goed informeren van de gevolgen van een autismespectrumstoornis voor de ontwikkeling van relaties met een kind slechts mogelijk in zoverre de begeleider zijn vakgebied grondig kent en op de hoogte blijft van nieuwe ontwikkelingen. Deskundigheid impliceert dat de begeleider de grenzen van zijn bekwaamheid kent en bereid is zich blijvend te bekwamen door bijv. opleidingen te volgen10.

Bovenstaande is de ingekorte versie van onze missie, visie en waarden.